1. TUẦN THỨ NHẤT ĐẾN TUẦN THỨ BA SAU PHẪU THUẬT
– Đai nâng vai tay
– Tập kiểu con lắc
– Hệ thống ròng rọc
– Forward Wall Walks
– Passive Full Forward Elevation
Tập kiểu con lắc: Bệnh nhân đứng, cúi xuống ở vùng thắt lưng, sau đó xoay toàn bộ tay theo chiều kim đồng hồ, lòng bàn tay hướng về phía trước, rồi xoay tay ngược chiều kim đồng hồ lòng bàn tay hướng về phía sau |
Tập với ròng rọc: Bệnh nhân đứng, hai tay nắm vào tay cầm của hệ thống ròng rọc, sau đó hướng dẫn bệnh nhân dùng tay lành kéo tay cần tập lên cao càng gần ròng rọc càng tốt |
Forward Wall Walks: Bệnh nhân đứng, bên vai cần tập cách tường một khoảng cách để khi đặt bàn tay lên tường khớp khuỷu và khớp vai gần vuông góc (như trong hình bên). Sau đó hướng dẫn bệnh nhân dùng các ngón tay “bước đi” trên tường lên phía trên cho đến khi tay duỗi thẳng. |
2. TUẦN THỨ BA ĐẾN TUẦN THỨ SÁU SAU PHẪU THUẬT
– Không dùng đai nâng
– Tập kiểu con lắc
– Hệ thống ròng rọc
– Forward Wall Walks
– Tập theo tầm vận động (thụ động nhẹ nhàng)
(ÁP DỤNG TẬP NHƯ TUẦN THỨ NHẤT ĐẾN TUẦN BA SAU PHẪU THUẬT)
3. TUẦN THỨ SÁU ĐẾN TUẦN THỨ TÁM SAU PHẪU THUẬT
– Tập vận động chủ động khớp vai
– Tập theo tầm vận động (kéo dãn – ROM Stretching)
A. Tập vận động chủ động
Xoay trong khớp vai có trợ giúp: Bệnh nhân đứng, bàn tay lành nắm cổ tay bàn tay có khớp vai cần tập ở phía sau lưng, sau đó từ từ, nhẹ nhàng đưa hai tay lên và xuống dọc theo lưng |
Xoay trong khớp vai: Đưa tay cần tập ra sau thắt lưng nắm giữ một đầu khăn mặt, tay kia nắm giữ đầu khăn phía trên vai, sau đó dùng tay lành từ từ kéo bàn tay cần tập lên càng cao càng tốt |
Giơ tay vể phía trước: Bệnh nhân đứng trước cửa ra vào, dùng tay lành giúp nâng tay cần tập giơ lên cao, móc các ngón tay vào mép trên cánh cửa. Sau đó đứng hơi gấp khớp gối lại để làm kéo dãn khớp vai |
Xoay ngoài khớp vai: Bệnh nhân đứng cạnh cửa, khuỷu tay bên cần tập gấp 90 độ và giữ sát vào thân mình. Đặt lòng bàn tay lên khung cửa, sau đó từ từ xoay thân mình ra phía trước về phía tay bên kia (khuỷu tay vẫn sát thân mình) |
Xoay ngoài khớp vai có trợ giúp: Bệnh nhân nằm ngưả bàn tay lành nắm cổ tay bên kia, giơ hai tay lên quá đầu. Cài các ngón hai bàn tay vào nhau rồi đưa hai bàn tay xuống sau gáy đồng thời dạng rộng hai khuỷu tay ra. Sau đó đưa ngược hai bàn tay lên phía đầu , đưa ra khỏi đầu về vị trí cũ. |
B. Tập kéo dãn
1. Bệnh nhân đứng tựa hai bả vai vào tường, hai bàn tay cài các ngón vào nhau đưa ra sau gáy. Sau đó người tập hướng dẫn bệnh nhân tập vận động hai vai bằng cách “kẹp” hai bả vai lại với nhau đồng thời đưa hai khuỷu tay xa nhau ra (Xoay ngoài khớp vai) cho tới khi hai khuỷu tay sát tường (A). |
2. Bệnh nhân đứng cạnh cửa ra vào, với tay bên mổ lên cao nắm bàn tay vào mép khung cửa, sau đó gấp khớp gối lại dùng trọng lượng cơ thể để kéo dãn khớp vai (B) |
3. Bệnh nhân đứng, hai tay đưa ra sau vùng thắt lưng, bàn tay lành nắm vào hai bên bàn tay bên cần tập, sau đó dùng tay lành kéo bàn tay cần tập lên trên về phía xương bả vai bên đối diện ( C) |
4. Bệnh nhân nằm ngửa, duỗi thẳng tay bên có khớp vai cần tập rồi đưa lên quá đầu vàng nhiều càng tốt. Nếu cần có thể dùng tay kia hỗ trợ để vận động dễ dàng hơn (D) |
5. Bệnh nhân nằm ngửa, hai tay để trước ngực, quay sấp, hạ bàn tay nắm vào hai đầu đoạn băng chun tập. Giữ cố định đầu băng bên tay lành, đưa cẳng tay bên vai cần tập ra xa khỏi thân mình để kéo đoạn băng chun dài ra (Xoay ngoài và kéo dãn khớp vai) |
6. Bệnh nhân ngồi hoặc đứng, tay bên cần tập duỗi thẳng ra trước rồi đưa chéo qua phía trước thân mình sang phía vai bên kia. Nếu cần có thể dùng tay lành hỗ trợ bằng cách kéo ép cánh tay về phía bên (khép khớp vai) (F) |
4. TÁM TUẦN SAU PHẪU THUẬT
– Tập mạnh cơ
– Tập kéo dãn (ROM Stretching)
Tập mạnh cơ:
+ Tiếp tục tập kéo dãn để phục hồi lại hoặc duy trì tầm vận động trong khớp vai. Bắt đâu tập các bài tập làm mạnh cơ chóp xoay
+ Chương trình tập làm mạnh cơ giai đoạn này chỉ bao gồm 05 bài tập đó là: xoay trong (IR); xoay ngoài (ER); dạng; gấp; duỗi.
+ Các bài tập làm mạnh cơ nên được thực hiện nhắc đi nhắc lại nhẹ nhàng êm dịu, không giật cục, không giật kéo mạnh, mỗi bài tập 03 lần, mỗi lần15 đến 20 động tác, có thể 2 ngày tập 1 lần. Ở giai đoạn 3 thực hiện bài tập tích cực hơn, tập cho tới khi thấy mệt chứ không phụ thuộc vào số lần.
+ Chương trình PHCN và tập làm mạnh cơ hiệu quả nhất nên thực hiện mối bài tập 15-20 lần, nếu dùng thêm tạ tay nhẹ hoặc băng chun có thể giám xuống 15 lần là đủ
+Tập ngày 03 lần mối lần 15-20 vận động cho mỗi bài tập là chương trình tập làm mạnh tối ưu. Tuy nhiên trong tháng đầu tiên để làm tăng sức mạnh và khả năng chịu đựng thì hai ngày tập 1 lần là đủ
Tập kéo dãn: Duy trì các bài tập vận động chủ động như phần trên.
Để hiểu rõ từng bài tập hãy xem video bên dưới
Đăng ký theo dõi kênh để cập nhật video mới hữu ích nhé: